De mbo-opleidingen met de meeste voortijdig schoolverlaters (vsv’ers) zijn die in ICT, verkoop in de mobiliteitsbranche en vervoer. Dit blijkt uit gegevens van de nieuwe Keuzegids mbo. De meest recente cijfers zijn van het studiejaar 2021-2022. In dat jaar steeg het aantal vsv’ers aanzienlijk tot 30.000, wat demissionair minister Dijkgraaf (OCW) ertoe bracht het Actieplan Voorkomen Voortijdig Schoolverlaten op te stellen. Hiermee wil hij het aantal vsv’ers in 2026 terugbrengen tot minder dan 18.000.

Minste versus meeste vsv’ers mbo

Van de 30.000 vsv’ers in 2021-2022 waren er ruim 25.000 mbo-studenten. Het Actieplan Voorkomen Voortijdig Schoolverlaten richt zich voornamelijk op het terugdringen van uitval in het mbo. Dit roept de vraag op bij welke mbo-opleidingen uitval vooral een probleem is, en waar studenten juist minder vaak zonder diploma afhaken. Uit de nieuwe Keuzegids mbo blijkt dat opleidingen in ICT, verkoop in de mobiliteitsbranche en vervoer in het studiejaar 2021-2022 relatief gezien het vaakst te maken hadden met uitval, gevolgd door opleidingen in particuliere beveiliging en verkoop en commercie. Studenten van opleidingen in slimme technologie, (facilitaire) dienstverlening, medische techniek en de opleiding tot zorg-assistent stopten daarentegen zelden voortijdig met hun opleiding.

Het Dashboard Voortijdig Schoolverlaten van DUO geeft inzicht in de absolute aantallen per opleiding. Zo staakten in 2021-2022 780 van de 4.992 studenten de mbo-opleiding tot verkoper (niveau 2), een aandeel van ruim 15 procent. De opleidingen tot medewerker ICT (niveau 2) en ondernemer retail (niveau 4) zagen in hetzelfde studiejaar 10 procent van de studenten afhaken. Van de 2.225 studenten medewerker ICT stopten er 230 voortijdig. Bij ondernemer retail ging het om 273 van de 2.680 studenten.

Oorzaken voortijdig schoolverlaters mbo

In een eerder verschenen brief waarin de minister de hoofdlijnen voor het actieplan presenteerde, worden vijf oorzaken van voortijdig schoolverlaten genoemd, waaronder uitval door persoonlijke problemen, een gebrek aan begeleiding of een verkeerde studiekeuze. Ook is het in sectoren met een krappe arbeidsmarkt aantrekkelijk voor jongeren om zonder diploma aan het werk te gaan. Demissionair minister Dijkgraaf benadrukt echter het belang van een diploma, aangezien het economisch klimaat kan veranderen. Hij stelt dat een diploma zorgt voor een duurzamer toekomstperspectief. Bovendien lopen jongeren zonder diploma een groter risico op werkloosheid, wat de druk op sociale voorzieningen vergroot.